سلام به شما همراهان همیشگی وکیل تو ۲۴! 🚗💨 امروز میخوایم یکی از دغدغههای همیشگی مالکان خودرو رو برطرف کنیم: “چطور اظهارنامه خودرو رو بدون دردسر و بدون جریمه ثبت کنیم؟”
احتمالاً شما هم این استرس رو تجربه کردید: یادت میره، مهلت تموم میشه، جریمه سنگین میاد بالا، یا وسط ثبت، سیستم قفل میکنه! نگران نباشید، این مقاله مثل یک دستیار حقوقی همیشه در دسترس، قدمبهقدم و با زبان ساده، تمام رازهای ثبت موفق اظهارنامه خودرو رو بهتون یاد میده. از انتخاب بهترین زمان تا فرار از تلههای جریمه!
اول بذارید یه اعتراف صادقانه بکنم: جریمههای دیرکرد اظهارنامه خودرو واقعاً میتونه قلبتون رو بزنه بیرون! نه تنها مبلغش هر سال بالاتر میره (گاهی تا ۵۰% مالیات اصلی!)، بلکه استرس پیگیری و پرداختش هم آزاردهندهست. اما خبر خوب اینه: با این راهنمای حرفهای، شما قادر خواهید بود همیشه یک گام از جریمه جلوتر باشید!
چرا اظهارنامه خودرو اینقدر مهمه؟ (و چرا جریمههاش کمرشکنه؟)
اظهارنامه خودرو، در واقع گزارش رسمی شما به سازمان امور مالیاتی درباره مالکیت و مشخصات خودرویتون در سال گذشته (سال ۱۴۰۳ برای خودروهای سال ۱۴۰۲ و قبلتر) هست. هدفش هم مشخص کردن مالیات سالانه خودرو شماست.
چرا عدم ثبتش گرون تمام میشه؟
-
جریمه اصلی دیرکرد: اگر تا ۳۱ خرداد هر سال (مهلت قانونی) اظهارنامه رو ثبت نکنید، به ازای هر ماه تاخیر، ۲.۵% مالیات متعلقه جریمه میخورید! (بله، درست خوندید! ماهی ۲.۵%!).
-
سقف جریمه: این جریمه تا حداکثر ۵۰% مالیات اصلی خودرو میرسه! یعنی اگر مالیات خودرو شما ۵ میلیون تومان باشه، ممکنه مجبور بشید ۷.۵ میلیون تومان پرداخت کنید!
-
محرومیت از خدمات: عدم تسلیم اظهارنامه، میتونه منجر به مسدود شدن خدمات پلاک (مثل معاینه فنی یا تمدید بیمه شخص ثالث) بشه!
-
مشکل در نقل و انتقال: فروش خودرو بدون تسویه حساب مالیات و جریمههای معوقه، تقریباً غیرممکن هست.
پس بیایید قول بدیم: دیگه اجازه نمیدیم جریمهها از جیبمون بیرون بزنن! این مقاله رو مثل نقشه گنج دنبال کنید.
گام صفر: آیا من اصلاً مشمول ثبت اظهارنامه خودرو هستم؟
جواب کوتاه: اگر صاحب خودروی سواری شخصی (حتی اگر پارک شده و استفاده نمیکنید!) هستید و سال ساخت خودروی شما تا پایان سال ۱۳۹۲ و قبلتر هست، بله، مشمول هستید.
توضیح مهم:
-
خودروهای ساخت ۱۳۹۳ به بعد فعلاً معاف از مالیات سالانه هستن (مگر خودروهای لوکس که بحثش جداست).
-
خودروهای عمومی، تاکسی، وانت بار و… قوانین متفاوتی دارن.
-
موتورسیکلتها مشمول این مالیات نیستن.
اگر شک دارید:
-
پلاک خودرو رو داشته باشید.
-
به سایت سامانه مالیات بر درآمد املاک و مستغلات و خودرو برید:
https://evat.tax.gov.ir
-
در بخش “استعلام مالیات متعلق به خودرو”، پلاک رو وارد کنید.
-
اگر مالیات نمایش داده شد، مشمول هستید و باید اظهارنامه ثبت کنید.
گام ۱: آمادهسازی اسناد و مدارک (همین الان جمعشون کنید!)
هیچ چیز بدتر از این نیست که وسط ثبت آنلاین، بفهمید یه مدرک کم دارید! این لیست طلایی رو چک کنید:
مدرک مورد نیاز | توضیحات | نکته کلیدی |
---|---|---|
کارت ملی مالک | اصل یا تصویر واضح از پشت و رو | نام و نام خانوادگی و کد ملی باید کاملاً خوانا باشه! |
گواهینامه پایه دو یا بالاتر | تصویر واضح | تاریخ اعتبار مهمه! |
سند مالکیت خودرو (برگ سبز) | تصویر واضح از صفحه اول (مشخصات مالک و خودرو) و صفحه آخر (مشخصات انتقالات) | پلاک، شماره شاسی، شماره موتور، تاریخ ثبت انتقال مالکیت باید واضح باشه! |
کد رهگیری ثبت نام در سامانه | اگر قبلاً در سامانه evat ثبت نام کردهاید (برای اظهارنامه سالهای قبل یا ملک) | اگر اولین باره، نیاز نیست. ثبت نام در حین ثبت اظهارنامه انجام میشه. |
اطلاعات تماس معتبر | شماره موبایل و ایمیل فعال | حتماً شماره موبایلی که دسترس دارید رو وارد کنید! پیامک تایید میاد. |
کارت بانکی عضو شتاب | برای پرداخت آنلاین مالیات (در صورت وجود) | سیستم پرداخت اینترنتی مستقیم داره. نیازی به رمز دوم نیست (در مرحله پرداخت) |
هشدار وکیل تو ۲۴: از خوانا بودن تصاویر مطمئن بشید. ابهام در اطلاعات = تاخیر در تایید = احتمال جریمه!
گام ۲: ثبت نام یا ورود به سامانه evat (اولین قدم الکترونیکی)
-
به سامانه رسمی مراجعه کنید:
https://evat.tax.gov.ir
-
اگر اولین باره:
-
روی “ثبت نام” کلیک کنید.
-
“اشخاص حقیقی” رو انتخاب کنید.
-
اطلاعات هویتی (کد ملی، سریال کارت ملی) و اطلاعات تماس (موبایل، ایمیل) رو دقیق و بدون غلط وارد کنید.
-
کد فعالسازی رو از طریق پیامک دریافت و وارد کنید.
-
رمز عبور قوی (ترکیب حروف، اعداد، علامت) برای خودتون تنظیم کنید. حتماً یادداشت کنید!
-
ثبت نام اولیه تکمیل میشه. کد رهگیری ثبت نام رو یادداشت/پرینت کنید.
-
-
اگر سال قبل ثبت نام کردید:
-
روی “ورود به سامانه” کلیک کنید.
-
کد ملی و رمز عبور رو وارد کنید.
-
اگر رمز رو فراموش کردید، از گزینه “بازیابی رمز عبور” (از طریق پیامک به موبایل ثبت شده) استفاده کنید.
-
گام ۳: ثبت اظهارنامه خودرو (مرحلهبهمرحله با تصویر ذهنی)
پس از ورود به سامانه evat:
-
منوی “اظهارنامه الکترونیکی”: از منوی اصلی، این گزینه رو انتخاب کنید.
-
“ثبت اظهارنامه جدید”: روی این دکمه کلیک کنید.
-
نوع اظهارنامه: “خودرو” رو انتخاب کنید. سال مالیاتی رو انتخاب کنید (معمولاً به صورت پیشفرض سال جاری برای خودروهای سال قبل هست).
-
افزودن خودرو: روی دکمه “افزودن مورد” یا “افزودن خودرو” کلیک کنید.
-
بارگذاری تصویر سند (برگ سبز):
-
گزینه آپلود تصویر رو بزنید.
-
تصویر واضح و کامل از صفحه اول و آخر سند (مشخصات مالک و خودرو + برگه انتقالات) رو آپلود کنید.
-
صبر کنید تا سیستم تصویر رو پردازش کنه. اگر اطلاعات به درستی استخراج شد (پلاک، شماره شاسی، مدل، تاریخ ثبت انتقال مالکیت به شما)، به مرحله بعد میرید. اگر خطا داد، تصویر واضحتری آپلود کنید.
-
-
تکمیل اطلاعات مالک:
-
اطلاعات مالک (که باید با دارنده حساب کاربری یکسان باشه) معمولاً از روی اطلاعات ثبت نام یا سند، خودبهخود تکمیل میشه. دقت کنید: نام، نام خانوادگی، کد ملی باید دقیقاً مطابق سند و کارت ملی باشه!
-
اطلاعات تماس (موبایل، ایمیل) رو بررسی و در صورت نیاز بهروزرسانی کنید.
-
-
تکمیل اطلاعات خودرو (بسیار مهم!):
-
اطلاعاتی که سیستم از روی سند خوانده (پلاک، شماره شاسی، شماره موتور، مدل، سال ساخت) رو دوباره با سند خودرو چک کنید. هرگونه اشتباه = مشکل در محاسبه مالیات یا رد اظهارنامه!
-
تاریخ ثبت انتقال مالکیت به شما رو حتماً بررسی کنید. این تاریخ در محاسبه مالیات تاثیر داره.
-
-
بررسی نهایی و تایید اطلاعات: قبل از ارسال، یک بار دیگر تمام اطلاعات رو با دقت خط به خط چک کنید:
-
کد ملی مالک
-
پلاک خودرو
-
شماره شاسی و موتور
-
مدل و سال ساخت خودرو
-
تاریخ انتقال مالکیت
-
اطلاعات تماس
-
-
ثبت و ارسال نهایی اظهارنامه: روی دکمه “ثبت و ارسال” یا “تایید نهایی و ارسال” کلیک کنید.
-
دریافت کد رهگیری: مهمترین مرحله! بعد از ارسال موفق، یک کد رهگیری (شماره پیگیری) منحصر به فرد به شما نمایش داده میشه.
-
این کد رو حتماً یادداشت کنید و از آن پرینت بگیرید یا اسکرینشات ذخیره کنید.
-
این کد، سند شما برای اثبات ثبت بهموقع اظهارنامه است.
-
تبریک میگم! شما اظهارنامه خودرو رو با موفقیت ثبت کردید! 🎉
اما… کار هنوز تموم نشده! اینجا نقطهایه که خیلیها به اشتباه فکر میکنند کار تمامه و بعداً با کوه جریمه مواجه میشن!
گام ۴: پرداخت مالیات (اگر مشمول هستید) – نقطه گریز از جریمه!
ثبت اظهارنامه به معنی پرداخت مالیات نیست!
-
چند ساعت یا حداکثر ۲۴ ساعت بعد از ثبت موفق اظهارنامه، وارد حساب کاربری خود در سامانه
evat
بشید. -
به بخش “پیگیری اظهارنامه” یا “وضعیت اظهارنامهها” برید.
-
اظهارنامه ارسال شده رو پیدا کنید.
-
وضعیت اظهارنامه:
-
اگر وضعیت “تایید شده” یا “منتظر پرداخت” رو نشون داد و مبلغی به عنوان “مالیات متعلقه” یا “مالیات و عوارض” درج شده، شما مشمول پرداخت هستید.
-
اگر وضعیت “تایید شده” و مبلغ “صفر” بود، شما معاف هستید و کار تمام است. (خوش به حالتون!)
-
اگر وضعیت “مغایرت دارد” یا “رد شده” بود، حتماً بخش بعدی (گام ۵) رو بخونید!
-
-
پرداخت آنلاین:
-
در مقابل اظهارنامه تایید شده (با مبلغ مثبت)، گزینهای مثل “پرداخت” یا “صدور بند مالیاتی” وجود داره.
-
روی آن کلیک کنید.
-
به درگاه پرداخت اینترنتی مطمئن و امن متصل میشید.
-
مبلغ دقیق رو (بدون هیچ گونه جریمه، چون به موقع ثبت کردید) پرداخت کنید.
-
کد رهگیری پرداخت بانکی رو حتماً ذخیره کنید. این سند پرداخت شماست.
-
-
تایید نهایی: بعد از پرداخت موفق، وضعیت اظهارنامه در سامانه
evat
معمولاً پس از مدتی (چند ساعت تا حداکثر ۲۴-۴۸ ساعت کاری) به “تسویه شده” یا “پرداخت شده” تغییر میکنه.
✅ نکته طلایی وکیل تو ۲۴: پرداخت مالیات هم باید حتماً در مهلت قانونی (۳۱ خرداد) انجام بشه. اگر اظهارنامه رو به موقع ثبت کنید اما مالیات رو دیر پرداخت کنید، جریمه تاخیر در پرداخت به شما تعلق میگیره! پس پرداخت رو هم به تعویق نیندازید.
گام ۵: اگر اظهارنامه رد شد یا مغایرت داشت! (اقدامات فوری نجاتبخش)
آرامش خودتون رو حفظ کنید! رد شدن یا مغایرت پایان راه نیست، اما باید سریع و دقیق عمل کنید:
-
دلیل را دقیق بخوانید: در سامانه
evat
، در بخش وضعیت اظهارنامه، حتماً پیغام خطا یا دلایل مغایرت/رد رو با دقت مطالعه کنید. معمولاً یکی از این موارده:-
عدم تطابق اطلاعات (مثلاً کد ملی درج شده با کد ملی مالک در سند فرق داره).
-
مشکل در تصویر سند (ناخوانا بودن، کامل نبودن تصویر).
-
خودرو معاف است (مثلاً سال ساخت جدیدتر دارد) و نیازی به اظهارنامه نبوده!
-
نقص در مدارک (مثلاً تصویر گواهینامه آپلود نشده یا ناخواناست).
-
مغایرت در محاسبه مالیات (سیستم مالیات متفاوتی محاسبه کرده).
-
-
اصلاح و ارسال مجدد:
-
اگر مشکل قابل اصلاح هست (مثل آپلود تصویر واضحتر، تصحیح یک رقم در کد ملی، آپلود گواهینامه)، فوری روی گزینه “اصلاح اظهارنامه” کلیک کنید.
-
اطلاعات رو دقیقاً مطابق با مدارک اصلاح کنید.
-
مدارک جدید یا واضحتر رو آپلود کنید.
-
دوباره “ثبت و ارسال” کنید. کد رهگیری جدید دریافت خواهید کرد.
-
-
اگر مغایرت مالیاتی دارید:
-
این یعنی سازمان مالیات، مالیات متفاوتی (معمولاً بالاتری) برای خودروی شما محاسبه کرده.
-
حتماً مدارک خود (سند) رو دوباره بررسی کنید.
-
اگر معتقدید محاسبه سازمان اشتباهه، باید ظرف مهلت مشخص شده (معمولاً ۳۰ روز) اعتراض کنید.
-
اعتراض الکترونیکی: در سامانه
evat
، در بخش مربوط به همان اظهارنامه، گزینهای برای “اعتراض” وجود داره. با تکمیل فرم و ارسال مدارک (اسکن سند، استدلال شما) اعتراض خود رو ثبت کنید. -
مشاوره فوری: اعتراض به مالیات نیاز به استدلال حقوقی دقیق داره. قبل از هر اقدامی، حتماً با متخصصان مالیاتی وکیل تو ۲۴ مشورت کنید تا شانس موفقیت اعتراض شما حداکثر بشه. برای دریافت مشاوره فوری کلیک کنید.
-
-
مهلت اصلاح/اعتراض: فراموش نکنید که برای اصلاح یا اعتراض هم مهلتهای مشخصی وجود داره. تعلل = جریمه!
گام ۶: هکهای طلایی برای ثبت بدون استرس و ۱۰۰% موفق (تجربه وکیل تو ۲۴)
این ترفندها رو از تجربه صدها پرونده موفق استخراج کردیم:
-
📅 هفته اول خرداد رو قرق کنید! از ۱ تا ۱۰ خرداد بهترین زمان برای ثبت هست. ازدحام سامانه نزدیک ۳۱ خرداد وحشتناکه و احتمال خطا، کندی یا قطعی سیستم بسیار بالاست!
-
ساعات خلوت روز: صبحهای زود (۸-۱۰ صبح) یا بعدازظهرهای دیروقت (بعد از ۱۶) معمولاً ترافیک سامانه کمتره.
-
مرورگر بهروز و قوی: از آخرین نسخه مرورگرهای Chrome یا Firefox استفاده کنید.
-
اینترنت پرسرعت و پایدار: اینترنت شلوغ یا ضعیف = قطعی وسط ثبت = شروع دوباره از صفر!
-
پر کردن آفلاین اطلاعات: میتونید ابتدا اطلاعات رو روی یه کاغذ یا فایل Word بنویسید، بعد با دقت در سامانه کپی کنید.
-
چکلیست قبل از ارسال: لیستی از تمام اطلاعاتی که باید چک کنید (کدملی، پلاک، شاسی، موتور، تاریخ انتقال) تهیه کنید و حتماً قبل از زدن دکمه ارسال، همه رو تیک بزنید.
-
ذخیره کد رهگیری و رسید پرداخت: این دو رو مثل شناسنامه نگه دارید! در چند جای مختلف (ایمیل، موبایل، پرینت) ذخیره کنید.
-
پیگیری منظم: تا وقتی وضعیت اظهارنامه به “تسویه شده” یا “پرداخت شده” نرسیده، هر ۲-۳ روز یکبار وضعیت رو در سامانه چک کنید.
-
عدم اعتماد به دلالان فضای مجازی: افراد سودجو در فضای مجازی وعده “ثبت بدون جریمه” یا “حذف جریمه” پس از مهلت رو میدن. ۹۹% این موارد کلاهبرداریست! فقط به سامانه رسمی
evat
و مشاوران معتمد (مثل وکیل تو ۲۴) اعتماد کنید.
گام ۷: اگر مهلت ۳۱ خرداد رو از دست دادم چی؟ (راهکارهای اضطراری)
دستپاچه نشوید! هنوز هم راههایی برای کاهش یا مدیریت جریمه وجود داره، اما باید فوری اقدام کنید:
-
فوری ثبت کنید! هر چقدر دیرتر ثبت کنید، جریمه ماهیانه بیشتری انباشته میشه. همین الان وارد سامانه
evat
بشید و اظهارنامه رو ثبت کنید. جریمه از تاریخ ۱ تیر به بعد محاسبه میشه. -
پرداخت به موقع بعد از ثبت: بعد از ثبت دیرهنگام و تایید اظهارنامه، مالیات اصلی + جریمه محاسبه شده توسط سیستم رو فوراً پرداخت کنید. پرداخت سریع جلوی انباشت جریمه بیشتر رو میگیره.
-
درخواست بخشش جریمه (تخفیف یا تقسیط):
-
سازمان امور مالیاتی گاهی در مقطعی (معمولاً اواخر سال) طرحهایی برای تخفیف در جریمههای دیرکرد یا تقسیط بدهی مالیاتی (شامل اصل مالیات و جریمه) ارائه میده.
-
شرایط این طرحها بسیار متغیر و سختگیرانهست. نیاز به ثبت درخواست در سامانه و ارائه مدارک موجه (مثل گواهی پزشکی، فوت مالک قبلی، مشکلات اقتصادی خاص) داره.
-
موفقیت در این درخواستها پیچیدهست و نیاز به استدلال حقوقی قوی داره.
-
-
مشاوره فوری با وکیل مالیاتی: این بهترین راهکار پس از از دست دادن مهلت هست. یک وکیل متخصص:
-
میتونه بهترین راهکار (ثبت فوری، پرداخت، تقسیط، درخواست بخشش) رو با توجه به شرایط خاص شما پیشنهاد بده.
-
میتونه مدارک شما رو برای درخواست بخشش جریمه یا تقسیط، به بهترین شکل تنظیم و ارائه کنه تا شانس پذیرش حداکثر بشه.
-
از حقوق شما در برابر اشتباهات احتمالی سازمان مالیات دفاع کنه.
برای مشاوره فوری و نجات از جریمههای سنگین همین الان اقدام کنید.
-
پرسشهای متداول (FAQ): پاسخ به سوالات داغ شما
سوال ۱: آیا برای خودرویی که فروختم ولی هنوز سندش منتقل نشده، من باید اظهارنامه بدم؟
پاسخ: بله! تا زمانی که سند رسمی خودرو به نام خریدار منتقل نشده، شما به عنوان مالک قانونی، مسئول پرداخت مالیات و ثبت اظهارنامه هستید. پس یا فوری سند رو بزنید، یا اظهارنامه رو به نام خودتون ثبت کنید.
سوال ۲: خودروی ارثیهای رو چه زمانی باید اظهارنامه بدم؟
پاسخ: به محض اینکه سند خودرو به نام شما (وارث) منتقل شد، برای همان سال و سالهای بعد باید اظهارنامه ثبت کنید. مالیات از تاریخ فوت متوفی تا تاریخ انتقال سند هم ممکنه بر عهده وارث باشه (پیچیدهست – حتما مشاوره بگیرید).
سوال ۳: تفاوت مالیات خودرو با عوارض شهردادی چیه؟
پاسخ: کاملاً متفاوتن!
-
مالیات خودرو: توسط سازمان امور مالیاتی کشور از مالک خودرو گرفته میشه و مربوط به مالکیت خودروست. ثبت در سامانه
evat
. -
عوارض شهرداری (نوسازی): توسط شهرداری معمولاً هنگام تمدید معاینه فنی از مالک خودرو گرفته میشه و مربوط به استفاده از خودرو در معابر شهریست.
سوال ۴: اگر خودرویی دارم که عملاً اسقاط شده یا غیرقابل استفادهست، بازم باید مالیات بدم؟
پاسخ: متاسفانه بله! تا زمانی که سند خودرو به نام شماست و به طور رسمی اسقاط اعلام نشده (پلاکش باطل نشده)، مشمول مالیات هستید. راه حل: طی مراحل قانونی اسقاط و ابطال پلاک.
سوال ۵: من چند تا خودرو دارم. باید برای هر کدوم جداگانه اظهارنامه بدم؟
پاسخ: خیر. در سامانه evat
، هنگام ثبت یک اظهارنامه، میتونید همه خودروهای شخصی متعلق به خودتون (با همان کد ملی) رو در همان یک اظهارنامه اضافه و ثبت کنید.
جمعبندی نهایی: مسیر بدون جریمه رو بشناسید!
-
مهلت طلایی: حداکثر تا ۳۱ خرداد هر سال.
-
آمادهسازی مدارک: کارت ملی، گواهینامه، سند خودرو (برگ سبز)، اطلاعات تماس.
-
ثبت نام/ورود به سامانه:
https://evat.tax.gov.ir
-
ثبت اظهارنامه: وارد کردن دقیق اطلاعات، آپلود تصویر واضح سند، دریافت کد رهگیری.
-
پیگیری و پرداخت: چک کردن وضعیت اظهارنامه در سامانه (تایید/رد/مغایرت) و پرداخت به موقع مالیات (در صورت وجود).
-
اقدام فوری در صورت رد/مغایرت یا از دست دادن مهلت.
یادتون باشه: ثبت اظهارنامه خودرو یک تکلیف قانونی سالانه و غیرقابل چشمپوشی هست. جریمههایش به سادگی قابل پیشگیریست، اما اگر دیر بجنبید، میتونه تبدیل به کابوس مالی بشه.
حرف آخر وکیل تو ۲۴: آرامش مالکیت، با اقدام به موقع!
ثبت اظهارنامه خودرو، اونقدرها هم که به نظر میاد ترسناک نیست. کافیه برنامهریزی کنید، مدارک رو زودتر آماده کنید و قبل از هیاهوی اواخر خرداد، کار رو تموم کنید. با رعایت مراحل این راهنما، به راحتی میتونید از شر استرس جریمههای سنگین راحت بشید و سال مالیاتی رو با خیال راحت ببندید.
اگر در هر مرحله احساس سردرگمی کردید، شک دارید، مهلت رو از دست دادید، یا اظهارنامه شما رد شد، اصلاً نترسید! متخصصان مالیاتی وکیل تو ۲۴ همیشه کنار شما هستن تا:
-
ثبت اظهارنامه شما رو به صورت تضمینی انجام بدن.
-
در صورت رد شدن یا مغایرت، از حقوق شما دفاع کنن.
-
برای کاهش یا تقسیط جریمههای معوقه، بهترین راهکار قانونی رو ارائه بدن.
کافیه همین الان درخواست مشاوره بدید تا راه نجات رو به شما نشون بدیم!
فراموش نکنید که پیشگیری همیشه بهتر و کمهزینهتر از درمانه! منتظر سوالات و تجربیاتتون در بخش نظرات هستیم. 😊🚘
پینوشت: اطلاعات این مقاله بر اساس قوانین و رویههای جاری مالیات خودرو در سال ۱۴۰۴ تهیه شده. قوانین مالیاتی ممکن است تغییر کنند. برای اطمینان از آخرین مقررات، همواره به سایت رسمی سازمان امور مالیاتی کشور (tax.gov.ir
) مراجعه کنید و در موارد خاص از مشاوره متخصصان بهره ببرید.