در دنیای امروز که فناوری دیجیتال به سرعت در حال پیشرفت است، سیستم قضایی و اداری ایران نیز به سمت الکترونیکی شدن حرکت کرده است. در این میان، اظهارنامهها به عنوان یکی از مهمترین اسناد حقوقی، هم به صورت دستی و هم به صورت الکترونیکی قابل تنظیم هستند. تیم وکیلتو در این مقاله به بررسی کامل تفاوتهای این دو روش میپردازد.
اظهارنامه دستی (سنتی)
اظهارنامه دستی سندی است که به صورت فیزیکی و با دست خط یا تایپ شده تهیه میشود و از طریق مراجع پستی یا حضوری ارسال میگردد.
ویژگیهای اظهارنامه دستی:
مزایا:
- در دسترس بودن برای همه افراد حتی بدون دسترسی به اینترنت
- امکان امضای فیزیکی و مهر اصل
- آشنایی بیشتر افراد با این روش
- عدم نیاز به دانش فنی خاص
معایب:
- زمان بر بودن ارسال و دریافت
- هزینههای پستی و حمل و نقل
- خطر گم شدن یا آسیب دیدن سند
- نیاز به بایگانی فیزیکی و فضای ذخیرهسازی
- امکان خطای انسانی در ثبت اطلاعات
اظهارنامه الکترونیک
اظهارنامه الکترونیک سندی است که به صورت دیجیتالی و از طریق سامانههای رسمی دولتی تهیه، امضا و ارسال میشود.
ویژگیهای اظهارنامه الکترونیک:
مزایا:
- سرعت بالا در ارسال و دریافت
- کاهش هزینههای پستی و اداری
- امنیت بالاتر در انتقال اطلاعات
- دسترسی آسان به آرشیو اسناد
- کاهش خطای انسانی
- امکان پیگیری آنلاین
- صرفهجویی در زمان و منابع
معایب:
- نیاز به دسترسی به اینترنت پرسرعت
- نیاز به دانش فنی اولیه
- وابستگی به زیرساختهای فناوری اطلاعات
- امکان بروز مشکل در سامانههای الکترونیکی
مقایسه جزئی تفاوتها
۱. از نظر زمان:
دستی: حداقل ۲۴ تا ۷۲ ساعت برای ارسال و دریافت
الکترونیک: چند دقیقه تا حداکثر ۲۴ ساعت
۲. از نظر هزینه:
دستی: هزینه پستی، چاپ، حمل و نقل
الکترونیک: هزینه اینترنت و در برخی موارد هزینه خدمات الکترونیک
۳. از نظر اعتبار قانونی:
هر دو: دارای اعتبار قانونی کامل
الکترونیک: نیاز به امضای الکترونیک معتبر
۴. از نظر امنیت:
دستی: خطر گم شدن، آسیب فیزیکی
الکترونیک: خطر نفوذ سایبری، اما با سیستمهای امنیتی پیشرفته
۵. از نظر پیگیری:
دستی: پیگیری تلفنی یا حضوری
الکترونیک: پیگیری آنلاین و لحظهای

مراحل تنظیم
اظهارنامه دستی:
- ۱. تهیه متن اظهارنامه
۲. چاپ سند
۳. امضا و مهر فیزیکی
۴. ارسال از طریق پست پیشتاز
۵. دریافت رسید پستی
۶. بایگانی نسخه فیزیکی
اظهارنامه الکترونیک:
- ۱. ورود به سامانه الکترونیک قضایی
۲. تکمیل فرم دیجیتال
۳. امضای الکترونیک
۴. ارسال از طریق سامانه
۵. دریافت کد رهگیری
۶. ذخیره دیجیتال
سوالات متداول
بله، طبق قوانین جدید جمهوری اسلامی ایران، اظهارنامه الکترونیک دارای اعتبار قانونی کامل بوده و همانند اظهارنامه دستی معتبر است.
نیاز به امضای الکترونیک معتبر دارید که میتوانید از مراکز معتبر صدور امضای الکترونیک دریافت نمایید.
میتوانید از طریق راههای ارتباطی پشتیبانی سامانه اقدام کنید یا از روش دستی به عنوان جایگزین استفاده نمایید.
بله، پس از ارسال و دریافت تأییدیه، میتوانید نسخه چاپی آن را تهیه و بایگانی کنید.
خدمات وکیلتو در زمینه اظهارنامه
تیم وکیلتو آماده ارائه خدمات زیر در زمینه تنظیم و ارسال اظهارنامه است:
✅ مشاوره رایگان برای انتخاب بهترین روش
✅ تنظیم حرفهای اظهارنامه الکترونیک
✅ تهیه و ارسال اظهارنامه دستی
✅ پیگیری تا حصول نتیجه نهایی
✅ آموزش استفاده از سامانه الکترونیک