تأخیر در ثبت اظهارنامه، یک “تخلف مالیاتی” محسوب شده و عواقب مالی و قانونی به همراه دارد. این پیامدها به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:

الف) جریمه های مالی

1. جریمه ثابت تأخیر: مطابق ماده (۱۹۳) قانون مالیاتهای مستقیم، به ازای هر ماه تأخیر، ۱۰٪ مالیات متعلق (مالیاتی که باید پرداخت میشد) به عنوان جریمه دریافت میشود. این جریمه حداکثر تا ۱۰۰٪ مالیات اصلی میرسد.

   • مثال: اگر مالیات قابل پرداخت شما ۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان باشد و شما ۳ ماه دیرتر اظهارنامه را ارسال کنید، جریمه شما ۳۰٪ (۳ ماه × ۱۰٪) معادل ۳۰۰,۰۰۰ تومان خواهد بود. اگر ۱۱ ماه تأخیر داشته باشید، جریمه شما به ۱۰۰٪ (۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان) میرسد.

2. جریمه عدم ارائه اظهارنامه (کشفی): اگر سازمان امور مالیاتی قبل از شما اقدام به تعیین مالیات کند (یعنی مالیات شما را “کشف” کند)، علاوه بر جریمههای فوق، ممکن است مشمول جرایم دیگری نیز شوید و امکان استفاده از معافیتها و هزینههای قابل قبول برای شما سلب شود. در این حالت، مالیات شما بر اساس اسناد و مدارک در دسترس سازمان (که ممکن است به نفع شما نباشد) محاسبه خواهد شد.

ب) پیامدهای غیرمستقیم و حقوقی

1. از دست دادن اعتبار مالیاتی: ارائه بهموقع اظهارنامه، نشاندهنده نظم مالی و مسئولیتپذیری شماست. دیرکرد مکرر، شما را در نظر بازرسان مالیاتی به عنوان یک مؤدی پرخطر نشان میدهد که ممکن است منجر به بررسیهای دقیقتر و رسیدگیهای سنگینتر در آینده شود.

2. محرومیت از برخی تسهیلات: برخی از معافیتها، بخشودگیها و طرحهای تشویقی سازمان امور مالیاتی (مانند طرحهای تسهیلات مالیاتی) فقط در اختیار مؤدیانی قرار میگیرد که اظهارنامه خود را به موقع ارسال کرده باشند.

3. ایجاد استرس و بار اداری: دغدغه پرداخت جریمه و برخورد با اداره مالیات، استرس و بار روانی مضاعفی ایجاد میکند و زمان و انرژی شما را برای رفع آن میگیرد.

4. اخذ گواهی مالیاتی: برای شرکت در مناقصات، دریافت تسهیلات بانکی و انجام بسیاری از امور اداری، ارائه «گواهی عدم شکایت مالیاتی» یا «گواهی عملکرد مالیاتی» ضروری است. داشتن اظهارنامه ارسال نشده یا بدهی مالیاتی، مانع از دریافت این گواهیها میشود.